درسی

با سمه تعالی

سوالات درس مطالعات اجتماعی از فصل اول تا فصل ششم(درس 1 تا درس 12، 3نمره ) (یاد آوری نوبت اول)

1-منظور از حق چیست ؟ منظور از حق چیزهایی است که یک انسان به دلیل مقام انسانی اش ، شایستگی داشتن آن ها را دارد .

2- چهار مورد از حقوق خود در خانواده را بنویسید ؟ 1- هر فرد حق دارد نام و نام خانوادگی و شناسنامه داشته باشد .2- فرزندان حق دارند از محبت و توجه پدر و مادر برخوردار باشند . 3- همه حق دارند با سواد شوند و تحصیل کنند و استعدادهای خود را شکوفا کنند . 4- همه افراد حق دارند غذا ، لباس و مسکن مناسب داشته باشند . 5- هیچ کس حق ندارد دیگری را مسخره کند یا به او صدمه بزند .

3- چهار مورد از راههای مراقبت از بدن خود را نام ببرید ؟ 1- خوردن غذای مناسب و پرهیز از غذاها یا مواد مضر 2- رعایت بهداشت و نظافت 3- خواب کافی و ورزش 4- محافظت از بدن در مقابل موقعیت های خطرناک مثل ترقه بازی ، عبور از خیابان و جاده

4- بطور کلی قانون و مقررات به چند دلیل بوجود آمده است نام ببرید ؟ 1- حفظ حقوق افراد 2- برقراری نظم و امنیت

5- قانون چیست ؟ هرگاه قوانین بوسیله یک نهاد داری صلاحیت مثل مجلس تصویب شود نام قانون به خود می گیرد .

6- قانون اساسی چیست ؟ مهم ترین قانون هر کشور و مادر همه قانون ها است که سایر قوانین در چارچوب آن تصویب می شوند .

7- دووظیفه مهم شورای نگهبان چیست ؟ 1- مطابقت همه قوانین با قانون اساسی و احکام دین اسلام تا با آن ها مغایرت و مخالفت نداشته باشد .2- نظارت بر برگزاری انتخابات و تأیید صلاحیت نامزدهای انتخابات

8- قوه مقنّنه از چند بخش تشکیل شده است نام برید ؟ دو قسمت 1- مجلس شورای اسلامی 2- شورای نگهبان

9- همدلی و همیاری را تعریف کنید ؟ همدلی یعنی اینکه خود را به جای فردی که دچار حادثه شده بگذاریم و احساس و شرایط او را درک کنیم . همیاری یعنی پس از درک احساس فرد حادثه دیده به کمک او بشتابیم .

10- وظیفه موسسه بیمه چیست ؟ انواع بیمه را از نظر خدماتی که به بیمه شوندگان ارائه می کند نام ببرید ؟

موسسه بیمه ، برای جبران زیان های مالی و جانی به وجود آمده است – بیمه بهداشت و درمان - بیمه بیکاری – بیمه عمر – ازکار افتادگی – روستاییان – بدنه اتومبیل – سرنشین خودرو – آتش سوزی – منازل مسکونی

11- عوامل تولید را نام ببرید ؟ 1- منابع طبیعی 2- سرمایه 3- نیروی انسانی

12- سرمایه چیست ؟ انسان برای آنکه از منابع طبیعی استفاده و آنها را به کالا تبدیل کند به ابزار و تجهیزاتی نیاز دارد . این تجهیزات سرمایه نام دارد .

13- سه مورد از حقوق مصرف کننده را نام ببرید ؟ 1- قوانین و مقررات 2- برچسب مشخصات کالا 3- استاندارد

14- نقشه چیست ؟ تصویری افقی از سطح زمین است که به نسبت مورد نیاز کوچک شده است .

15- مقیاس خطی چیست و چه کمکی به ما می کند ؟ در زیر هر نقشه ، شما خطی مشاهده می کنید که به آن مقیاس خطی می گویند . با استفاده از مقیاس خطی می توان فاصله واقعی مکان ها را روی زمین محاسبه کرد .

16- برخی از مهم ترین خدمات شهرداری را بنویسد ؟ (4مورد ) 1- احداث و تعمیر یا آسفالت خیابان ها ، پل ها ، تونل ها

2- ایجاد فضای سبز و کاشتن درخت و نهال در مکان های مختلف شهر 3- نظافت کوچه ها و خیابان ها و جمع آوری و دفن زباله ها 4- نظارت بر ساخت و ساز ها 5- ایجا د فرهنگ سرا ها و خانه های سلامت برای اوقات فراغت مردم 6- نظارت بر حمل و نقل عمومی

17- زیست بوم چیست ؟ به منطقه بزرگی که در آن مجموعه ای از گیاهان و جانوران خاص زندگی می کنند زیستگاه ( زیست بوم ) می گویند .

18- مهم ترین دلایل محافظت از زیستگاه ها کدامند ؟ 1- سپاسگزاری از نعمت های خداوند 2- لذت بردن از زیبایی ها و تفکر در آفرینش 3- حق حیات 4- وابسگی موجودات زنده به یکدیگر 5- فواید گیاهان و جانوران

19- در منطقه حفاظت شده چه قوانین و مقرراتی وجود دارد ؟ 3مورد از مناطق حفاظت شده کشور را نام ببرید ؟

برای مثال ، شکار و صید یا قطع درختان و از بین بردن گیاهان در این منطقه ممنوع است . 1- جنگل های حرا در آب های خلیج فارس 2- دشت ارژن در فارس 3- اشترانکوه در لرستان

20- دانش جغرافیا چه کمکی به ما می کند ؟ چهار مورد از وسایلی که به شناخت محیط زندگی کمک می کنند نام ببرید ؟

به ما کمک می کند که ویژگی های طبیعی و انسانی مکان های مختلف را بشناسیم و رابطه بین آن را بفهمیم . 1- نقشه 2- عکس 3- کره جغرافیایی 4- کتاب ها و فرهنگ ها 5- رایانه و اینترنت

سوالات درس مطالعات اجتماعی از فصل هفتم تا فصل دوازدهم (درس 13 تا درس 24 - 17نمره )

بخش جغرافیا

درس سیزدهم

1- جمعیت چگونه افزایش یا کاهش می یابد ؟

اگر تعداد افرادی که متولد می شوند بیشتر از افرادی که می میرند باشد جمعیت افزایش می یابد.

اگر تعداد افرادی که متولد می شوند کمتر از افرادی که می میرند باشد، جمعیت کاهش می یابد.

2- رشد منفی جمعیت چیست ؟

در برخی کشورها مانند سویس و دانمارک تعداد زاد و ولد ها کمتر از مرگ و میر ها شده است. به این رشد، رشد منفی هم می گویند.

3- جمعیت به کدام گروه های سنی مختلف تقسیم می شود نام ببرید ؟ گروه 1 جمعیت یکسال تا 25 سال است که کودکان و نوجوانان و جوانان را تشکیل می دهد. گروه 2 بزرگ سالان و گروه 3 سالمندان هستند.

4- وقتی رشد جمعیت منفی می شود کشورها به چه مشکلات مهمی روبرو می شوند ؟

در این کشورها با کم شدن زاد و ولد،1- جمعیت جوان کاهش و تعداد سالمندان افزایش می یابد و2- جامعه از نیروی جوان که می تواند کار کند و با فعّالیّت های اقتصادی و آموختن علم به پیشرفت کشور کمک کند، محروم می شود.

5- به نظر شما اگر در کشور ما زاد و ولد کم شود در آینده به چه مشکلاتی روبرو می شویم ؟ چند مورد بیان کنید ؟

1- کاهش جوانان و افزایش سالمندان 2- کاهش فعالیت های اقتصادی 3- محروم شدن جامعه از نیروی جوان که می تواند به آموختن علم و پیشرفت کشور کمک کند .

6- در کشورهایی که رشد جمعیت زیاد است کدام گروه سنی افزایش می یابد ؟ داشتن جمعیت جوان برای کشور ما چه مزایایی دارد ؟ گروه جوانان 1- کاهش سالمندان و افزایش نیروی جوان و پر کار و پرشور در جامعه 2- افزایش فعالیت های اقتصادی – اجتماعی و ... 3- افزایش سطح علم و دانش در جامعه و پیشرفت کشور در زمینه های مختلف علمی ، اقتصادی و... 4- افزایش توان نظامی و دفاعی کشور در مقابل تهدیدات دشمنان کشور

7- وظیفه مرکز آمار ایران چیست ؟

مسئولیت سرشماری جمعیت کشوررا به عهده دارد . این مرکز، اطلاعات مختلف مربوط به جمعیت را جمع آوری و در کتا ب ها یا نشریات الکترونیکی منتشر می کند.

8- تراکم جمعیت را تعریف کنید ؟

در بعضی مکا ن ها جمعیت کمتر و در برخی جاها جمعیت بیشتری زندگی می کنند. به نسبت افرادی که در یک مکان زندگی می کنند، تراکم جمعیت آن مکان می گویند.

9- فرمول محاسبه تراکم جمعیت را بنویسید ؟

برای محاسبه تراکم جمعیت یک منطقه، جمعیت آن منطقه را بر مساحت آن تقسیم می کنند.

جمعیت = تراکم جمعیت : فرمول محاسبه

مساحت

10- چه عواملی روی پراکندگی جمعیت تأثیر می گذارد ؟

آب و هواو میزان بارندگی – نوع خاک – معادن و ذخایر زیر زمینی – نزدیکی به مراکز صنعتی – علمی و اداری

11- چرا در نواحی داخلی ایران جمعیت بسیار کمی زندگی می کنند ؟

به دلیل کمبود بارندگی، آب و هوای گرم و خشک و خاک های مساعد و شور

12- پرجمعیت ترین و پرتراکم ترین ناحیه کشور کجاست ؟ چرا ؟

پرجمعیت ترین و پرتراکم ترین ناحیه کشور ما منطقۀ شهری تهران است؛ یعنی تهران و شهرهای کوچک و بزرگ اطراف آن. چون تهران پایتخت کشور است در این شهر سازما نهای مهم دولتی، دانشگا هها، بیمارستا نها و صنایع زیاد مستقر شده است.

13- دومین ناحیه پرتراکم در کشور ما کجاست ؟ چرا در این ناحیه کشاورزی رونق دارد ؟

دومین ناحیه پر تراکم در کشور ما جلگه های کناره دریای خزر است در این ناحیه به دلیل باران کافی و آب فراوان و هوای معتدل و خاک حاصلخیز کشاورزی رونق فراوان دارد.

14- چرا در ناحیه خوزستان جمعیت زیاد است ؟ بعضی از مناطق ایران به دلیل داشتن معادن و ذخایر، جمعیت زیادی را به خود جذب کرد ه اند مانند ناحیه خوزستان به دلیل داشتن منابع نفت و گاز

15- چرا در کوهپایه های البرز و زاگرس جمعیت زیاد است ؟ در کوهپایه های البرز و زاگرس و دشت های حاصلخیز نیز هر کجا خاک حاصلخیز و بارندگی کافی وجود داشته، جمعیت زیادی را به خود جذب کرده و شهرها و روستا هایی را به وجود آورده اند.

درس چهاردهم

1- برای جلوگیری از کاهش یا به خطر افتادن منابع چه باید کرد؟

باید راه های استفاده صحیح از منابع را یاد بگیریم.

2- دومنبع حیاتی زندگی انسان کدامند ؟ آب و خاک

3- به طور کلی آب مورد نیاز انسان از چه منابعی تأمین می شود ؟

از آ بهای سطحی )رود ها( یا آ بهای زیرزمینی )چاه، چشمه و قنات( تأمین می شود.

4- چرا رودهای ایران قابل کشتیرانی نیستند ؟ تنها رود قابل کشتی رانی ایران کدام است ؟

اغلب رود های دائمی و پرآب ایران از کو ههای البرز و زاگرس سرچشمه می گیرند.

رود های پرآب ایران چون از شیب های تند کوهستانی جاری می شوند، قابل کشتیرانی نیستند و فقط در بخشی از رود کارون می توان کشتیرانی کرد.

5- سه حوضه آبریز کشور را نام ببرید ؟

حوضۀ آبریز دریای خزر: رو دهای پرآبی که از کو ههای البرز سرچشمه می گیرند و به دریای خزر می ریزند.

حوضۀ آبریز خلیج فارس و دریای عمان: رو دهایی که از کوه های زاگرس یا کوه های پراکنده داخلی سرچشمه می گیرند و به خلیج فارس و دریای عمان می ریزند.

حوضۀ آبریز داخلی: رود هایی که به دریاچه ها و باتلا قهای داخلی یا زمین های اطراف خود نفوذ می کنند و معمولاً موقت یا فصلی هستند.

6- میزان مجاز مصرف آب برای یک فرد در شبانه روز150 لیتر تعیین شده است . اما در ایران متوسط مصرف در شبانه روز 250تا 300 لیتر است .

7- ما چه کمکی می توانیم به مصرف صحیح آب کنیم ؟ (2مورد با ذکر مثال برای هریک )

درست مصرف کنیم

مثلاً در موقع حمام کردن یا مسواک زدن، شیر آب را باز نگذاریم. در هنگام دوش گرفتن به طور متوسط هر دقیقه 20 لیتر آب مصرف می شود. شیرهای آب را همیشه بازدید و تعمیر کنیم تا چکه نکند.

آب را آلوده نکنیم

زباله ها را در رود ها و آب های جاری نریزیم. از نظر دین اسلام آلوده کردن آب ها گناه است. از مواد شوینده که ترکیبات شیمیایی دارند، کمتر استفاده کنیم. چون این مواد آب های زیرزمینی را آلوده می کنند.

8- اگر 10دقیقه زمان دوش گرفتن در حمام طول بکشد چند لیتر آب ( معادل چند لیوان ) مصرف می شود ؟حساب کنید .

20لیتر =1دقیقه توضیح – به طور متوسط در هر دقیقه 20لیتر آب مصرف می شو د .

200=20×10 . هر لیتر تقریبا معادل 4 لیوان است

800=4×200

9- خاک چه اهمیتی در زندگی موجودات زنده دارد ؟

خاک یک منبع مهم تأمین غذا است. اما علاوه بر غذا، انسان در طی سالیان دراز از خاک برای ساختن ظروف و وسایل زندگی، جاده ها و خانه ها استفاده کرده است.

10- چه مناطقی از کشور ما برای کشاورزی مناسب نیست ؟ چرا ؟

خاک برخی مناطق مرکزی، داخلی یا جنوبی کشور به علت وجود نمک یا آهک در خاک، برای کشاورزی مناسب نیست در این مناطق به علت خشکی هوا و کمبود بارندگی، هوموس خاک بسیار کم است .

11- خاک چگونه تشکیل می شود ؟

خاک، لایه نازکی از پوسته زمین است که از خرد شدن سنگ ها پدید آمده است. خاک طی زمان طولانی با توجه به عواملی مانند سنگ ها، آب، دمای هوا و موجودات زنده یک منطقه تشکیل می شود.

12- برای آنکه یک سانتی متر خاک زراعی تشکیل شود صدها سال وقت لازم است . سالیانه .هزاران تن خاک در جهان از بین می رود .

13- چه عواملی موجب از بین رفتن خاک می شود ؟

1- مصرف بیش از حد موادّغذایی و کشت پی در پی یک محصول در زمین و استراحت ندادن به خاک

2- قطع بوته ها و کندن درختان که موجب می شود خاک در اثر باد و باران به راحتی شسته شود.

3- استفاده نامناسب و بی رویه از کو دهای شیمیایی

4- ایجاد ساختمان و جاده و کارخانه روی خاک های قابل کشت

5- دفن زباله ها در خاک

14- وظیفه سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری چیست ؟ در کشور ما سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری حفاظت از خاک را به عهده دارد.

درس پانزدهم

1- گردشکر به چه کسانی می گویند ؟

به کسانی که محل اقامت یا کار خود را به طور موقت ترک می کنند و برای استراحت یا گردش و دیدن یا مطالعه مکا ن های تاریخی و طبیعی،به سفر می روندگردشگرمی گویند .

2-انواع گردشگری را نام ببرید ؟

1- بعضی از مردم ممکن است فقط به منظور استراحت و تفریح به مکانی سفر کنند2- بعضی برای زیارت اماکن مقدس یا مطالعه آثار تاریخی به سفر می روند3- بعضی از افراد برای بازدیداز نمایشگاه ها یا گردهمایی های علمی سفر می کنند. 4- وبالاخره برخی از گردشگران هم به طبیعت گردی می پردازند.

3- اهیمیت گردشگری را بنویسید ؟

1- وقتی افراد به سفر می روند علاوه بر استراحت و تفریح با پدید ه های زیبای طبیعی و مکان های تاریخی و فرهنگی آشنا می شوند و چیز های زیادی درباره مکا نها و آداب و رسوم مردم مناطق یاد می گیرند.

2- وقتی گردشگران به ناحیه ای سفر می کنند در آن ناحیه شغل های مختلفی ایجاد می شود. برای مثال هتل داری ، دفاتر فروش بلیط، دفاتر حمل ونقل، فروش صنایع دستی و غذا ها و شیرینی های محلی

4- وقتی گردشگران به ناحیه ای سفرمی کنند چه مشاغلی در آن ناحیه ایجاد می شود ؟

برای مثال هتل داری ، دفاتر فروش بلیط، دفاتر حمل ونقل، فروش صنایع دستی و غذا ها و شیرینی های محلی

پس گردشگری نقش مهمی در افزایش درآمد مردم یک منطقه دارد.

5- یکی از وسایل مهمی که باید برای گردشگری از آن استفاده کرد نقشه است .

6- نقشه ها چه کمکی به ما می کنند ؟

نقشه ها به ما کمک می کنند تا مکان های جدید را بهتر پیدا کنیم و سریعتر خود را به آنجا برسانیم. بدون نقشه ممکن است مسیرها را اشتباه کنیم یا زمان زیادی برای پیدا کردن یک مکان صرف کنیم.

7- یکی از نقشه هایی که به هنگام سفر باید همراه داشته باشیم نقشه راه ها است .

8- بر روی نقشه را ه ها چه مواردی مشخص شده است ؟ (4مورد )

جاده های اصلی و فرعی و همچنین مکان های خدماتی چون رستورا ن ها، تعمیرگاه ها، پمپ بنزین ها، نمازخانه و نظایر آن مشخص شده است.

9- مقیاس نقشه راه ها چه کمکی به ما می کنند ؟

با استفاده از مقیاس نقشه راه ها می توانید حساب کنید چقدر از روستا یا شهری که می خواهید به آن سفر کنید، فاصله دارید.

درس شانزدهم

1- سه زیارتگاه مهم کشورمان که مرقد سه امامزاده است نام ببرید ؟حرم امام رضا (ع ) در مشهد مقدس - شاهچراغ (احمدبن موسی ) در شیراز – حضرت معصومه (س ) خواهر امام رضا ( ع ) در قم

2- کدام مساجد از نظر معماری زیبای اسلامی مورد توجه گردشگران هستند ؟

مانند مسجد امام و شیخ لطف اله در اصفهان، مسجد جامع یزد و مسجد گوهرشاد در مشهد.

3- مهم ترین قطب زیارتی کشور کجاست ؟ مشهد مقدس، مهم ترین قطب زیارتی کشور

4- چند مورد از القاب ایشان را نام ببرید ؟بعضی از القاب ایشان عبارتند از رضا،فاضل،صابر و زکی

5- یکی از خلفای عباسی که بود ؟ چرا امام رضا (ع ) را به خراسان آوردو به ولایتعهدی برگزید ؟

یکی از خلفای عباسی مأمون بود. او ابتدا برای فریب مردم و ترس از شورش آنها و اینکه نشان بدهد به خاندان پیامبر (صل اللّه علیه و آله) علاقه دارد، امام رضا )ع( را با احترام به خراسان آورد.

6- حرم مطهر امام رضا (ع ) از کدام جهات دارای اهمیت است ؟ علاوه بر اهمیت زیارتی از نظر معماری و تاریخی نیز اهمیت فراوانی دارد.

7- یکی از مساجد باشکوه ایران ..... مسجد گوهرشاد..... است . که در یکی از صحن های امام رضا (ع ) واقع است .

8- آرامگاه کدام شخصیت های بزرگ علمی مذهبی کشور درصحن مطهر امام رضا (ع) قراردارند؟

شیخ بهایی و علامه محمد تقی جعفری

9- در مورد مجموعه آستان قدس رضوی توضیح دهید ؟ مجموعه آستان قدس رضوی دارای چند کتابخانه بزرگ، مهمانسرا وچند موزه باشکوه است، که از جمله می توان به موزه قرآن و موزه سکّه، موزه صدف و موزه سلاح اشاره کرد. از مهم ترین اشیای موجود در این موزه می توان به قرآ نهای نفیس که با خط مبارک ائمه اطهار بر روی پوست آهو نوشته شده، اولین سنگ مرقد مطهر اما م رضا علیه السلام و سکّه ها و کتیبه های نفیس اشاره کرد.

10- یکی از بنادر مهم و مراکز گردشگری در سواحل دریای عمان ..بندر چابهار ....... است .

11- یکی از برنامه ها کشورها برای جلوگیری از آسیب رسیدن به محیط زیست چیست ؟ در پارک های ملی چه قوانینی وجود دارد ؟

یکی از این برنامه ها، ایجاد پارک های ملی است. در پارک هاي ملي مانند مناطق حفاظت شده، بوته کني، چراي دا م ها، شکار و نظایر آن ممنوع است و محیط های امن طبیعی برای جانوران پدید آورد ه اند.

سوالات بخش تاریخ

درس هفدهم

میراث فرهنگی چیست ؟ میراث، یعنی ارث و هر چیزی که از گذشتگان و نیاکان و پدران به ما رسیده باشد .

بخشی از چیزهایی که از گذشتگان برای ما به جای مانده است. میراث فرهنگی همه چیزهای ارزشمندی است که به فرهنگ یک ملت مربوط می شود.

2- چرا می گویند باید از میراث فرهنگی حفاظت کنیم ؟

چون میراث فرهنگی همه چیزهای ارزشمندی است که به فرهنگ یک ملت مربوط می شود . این چیز ها، حاصل زندگی و تلاش مردمی است که در گذشته زندگی می کرد ه اند و از یک نسل به نسل دیگر رسیده است.

3- بخشی از چیزهایی که از گذشتگان برای ما به جا مانده است ، .میراث فرهنگی ........................ است .

4- میراث فرهنگی همه چیزهای ارزشمندی است که به ...فرهنگ ................. یک ملت مربوط می شود .

5- علم تاریخ چیست ؟ علم تاریخ عبارت است از مطالعه زندگی انسان ها در گذشته.

6- علم تاریخ چه فایده ای دارد ؟

آشنایی با گذشته به ما کمک می کند تا زمان حال را بهتر بفهمیم. ما از مطالعه رویدا دها و زندگیِ مردمان گذشته می توانیم پند بگیریم و از تجربه های آنها در زندگی امروز استفاده کنیم.

7- مورخ به چه کسانی می گویند ؟ به کسانی که درباره زندگی انسان ها و رویدا دهایی که در گذشته اتفاق افتاده، مطالعه و تحقیق می کنند، مورّخ می گویند.

8- میراث فرهنگی ممکن است چه چیزهایی باشد ؟

میراث فرهنگی ممکن است چیز های مادی مثل ظرف ها، سکه ها، کتیبه ها، فرش ها، کتا بهای قدیمی و بنا های تاریخی، مساجد و امام زاد ه ها باشد. همچنین ممکن است چیز های غیرمادی مثل اعتقادات، زبان و آداب و رسومی باشد که از گذشته به ما رسیده است.

9- به کسانی که درباره زندگی انسان ها و رویداد هایی که در گذشته اتفاق افتاده ، مطالعه و تحقیق می کنند ، ..مورخ............. می گویند.

10- مورخان درمطالعات خود از چه منابعی استفاده می کنند ؟

از منابع مختلفی مثل کتاب ها و نوشته ها یا کتیبه ها، ابزا رها و وسایل زندگی، بنا ها، سکه ها، سلاح ها سنگ نگار ه ها و هر چیزی که از گذشته باقی مانده است، استفاده می کنند.،

11- مورخان در کار خود از دانش ...باستان شناسی ................... استفاده می کنند

12- یکی از موضوعات زیر را انتخاب و درباره آن پرسش های تاریخی طرح کنید ؟

(ورود آریایی ها به ایران ) ( حمله اسکندر به ایران) ( سقوط حکومت ساسانیان )

آریایی ها چه کسانی بودند ؟علت مهاجرت آریایی ها چه بوده است .

اسکندر مقدونی چه کسی بود ؟ چرا اسکندر مقدونی به ایران حمله کرد .

سقوط ساسانیان چه زمانی و در کجا اتفاق افتاد – علت سقوط ساسانی چه بوده است .

13- موزه به کجا گفته می شود ؟

در همه کشو رها برای حفظ و نگهداری آثار تاریخی با ارزش و میراث فرهنگی، مکا ن هایی به نام موزه وجود دارد.

14- موزه ها چه فایده ای دارند ؟

موزه ها علاوه بر نگهداری آثار تاریخی، این آثار را به نمایش می گذارند به طوری که همه مردم با رفتن به موزه، می توانند آنها را مشاهده کنند و از چگونگی زندگی مردم در زما نهای مختلف آگاه شوند همچنین، موزه ها مکان های مناسبی برای افرادی هستند که در رشته های مختلف مثل تاریخ، هنر، معماری، باستا نشناسی و... مطالعه و تحقیق می کنند .

15- در همه کشورها برای حفظ و نگهداری آثار تاریخی باارزش و میراث فرهنگی ، مکان هایی به نام ....موزه......... وجود دارد .

16- وظیفه ی سازمان میراث فرهنگی چیست ؟ مسئولیت حفاظت و نگهداری از میراث فرهنگی را به عهده دارد.

17- موزه ها نیز یکی از بخش های سازمان ......میراث فرهنگی...................... هستند .

18- حفاظت از میراث فرهنگی وظیفه چه کسانی است ؟

حفاظت از میراث فرهنگی تنها وظیفه این سازمان نیست، بلکه همه ما مردم ایران وظیفه داریم در حفظ و نگهداری آثار با ارزشی که از گذشته به جای مانده است، بکوشیم.

19-حفاظت از میراث فرهنگی تنها وظیفه سازمان میراث فرهنگی است . ص غ

درس هجدهم

1- چرا به موزه ایران باستان ، ایران باستان می گویند ؟

شما آثار تاریخی به جای مانده از دوره قبل از اسلام را مشاهده می کنید. به همین جهت به این موزه، موزه ایران باستان می گویند.

2- علم تاریخ ، یعنی مطالعه دقیق زندگی انسان ها در گذشته است . ص غ

3- مهم ترین رویداد تاریخی کشور ما چیست ؟ تاریخ ایران به چند دوره زمانی تقسیم شده است ؟

ورود اسلام به ایران، مهم ترین رویداد تاریخی کشور ما است. 1- تاریخ قبل از اسلام که به آن دوره ایران باستان می گویند.2- تاریخ دوره اسلامی که با سقوط حکومت ساسانیان و ورود اسلام به ایران آغاز شد و تاکنون ادامه دارد.

4- به تاریخ قبل از اسلام ..ایران باستان .................... می گویند . تاریخ دوره اسلامی با سقوط حکومت .....ساسانیان.............. وورود اسلام به ایران آغاز می شود .

5- چه عاملی باعث شد که انسان ها یکجانشین شدند ؟ اولین روستاها در کجا پدید آمدند ؟

کشاورزی موجب شد که انسان ها یکجانشین شدند. بدین ترتیب اولین روستا ها در کنار رو دهای پرآب و چشمه ها پدید آمدند.

6- در کدام نقاط ایران ظروف و وسایلی از زندگی مردم روستانشین پیدا شده است ؟

در بعضی از نقاط ایران مانند تپۀ سییلک درکاشان و تپۀ حس نلو، در آذربایجان غربی

7- خط چگونه اختراع شد ؟ انسا نها برای رسیدگی به کار ها و نوشتن و محاسبه داد و ستدهایشان خط را اختراع کردند.

8- شهرهای بزرگ چگونه به وجود آمدند ؟

با گذشت زمان، جمعیت برخی سکونتگاه ها رو به افزایش گذاشت و شهر های بزرگی پدید آمدند که به وسیله حکومتی اداره می شدند. آنها قوانین و مقرراتی برای خود وضع کردند.

9- ویژگی های تمدن را نام ببرید ؟

داشتن حکومت، داشتن قوانین و مقررات ،داشتن خط، داشتن عقاید مذهبی، داشتن معماری، شهرسازی و هنر ، مهارت در کا رهای مختلف

10- در مورد شهر سوخته توضیح دهید ؟

درگذشته ای نه چندان دور باستا ن شناسان در نزدیکی شهر زابل در استان سیستان و بلوچستان، اشیایی پیدا کردند و با مطالعه بر روی آنها حدس زدند که حدود پنج هزار سال پیش تمدن بزرگی در این منطقه وجود داشته است. آنها با مطالعه و کاوش بیشتر دریافتند که این تمدن بعدها به طرز نامعلوم و عجیبی از بین رفته است و به همین علت آنها این منطقه را شهر سوخته به معنی نابو د شده، نام گذاشتند.

11- در مورد تمدن ایلام توضیح دهید ؟

حدود هشتاد سال پیش، چند مهندس که با هواپیما به خوزستان می رفتند، متوجه تپه ای شدند و احتمال دادند که زیر آن آثار تاریخی وجود داشته باشد. آنها باستا ن شناسان را از وجود این تپه با خبر کردند. باستا ن شناسان پس از مدت ها تلاش با زحمت و مواظبت زیاد خاک ها را کنار زدند و به تدریج مهم ترین اثر به جای مانده از تمدن ایلام را چُغازنبیل خرابه های کشف کردند.

12- خرابه های ......... چغا زنبیل ....... مهم ترین اثر به جای مانده از تمدن ایلام است .

13- در مورد معبد چغازنبیل توضیح دهید؟

معبد چغا زنبیل که شهرت جهانی دارد، در نزدیکی شوش است. این معبد با میلیو ن ها خشت و هزاران آجر ساخته شده و بر روی برخی آجرها با خط ایلامی، مطالبی نوشته شده است.

14- در مورد تمدن جیرفت توضیح دهید ؟

در ده سال اخیر باستان شناسان موفق شده اند یکی از کهن ترین تمدن های شرق را در نزدیکی جیرفت کرمان در کنار هلیل رود شناسایی و از دل خاک بیرون کشند. وسایل و ظروف سنگی و مفرغی با نقش جانوران، زیگورات و کتیبه های آجری از جمله این اکتشافات است باستان شناسان که درباره این کتیبه ها تحقیق می کنند، هنوز موفق به خواندن آنها نشده اند و احتمال می دهند این قدیمی ترین خط دنیا باشد که تمدن جیرفت آن را اختراع کرده است.

15- قدیمی ترین خط دنیا متعلق به کدام تمدن است ؟ از جمله اکتشافات این تمدن چه چیزهایی است ؟

تمدن جیرفت - وسایل و ظروف سنگی و مفرغی با نقش جانوران، زیگورات و کتیبه های آجری

16- بین النهرین به کجا می گویند ؟به سرزمین های بین دو رود دجله و فرات بین النهرین می گویند.

17- کدام پیامبران بزرگ الهی در بین النهرین می ریستند ؟ حضرت نوح (ع) و حضرت ابراهیم (ع) در بین النهرین می زیستند.

18- کدام پیامبران الهی مدت زیادی در مصر به سر می بردند ؟ حضرت یوسف (ع) و حضرت موسی (ع)

19- خط زمان چیست؟ نموداری که بر روی آن رویدا دهای تاریخی به ترتیب زمانی و به طور منظم نشان داده می شود.

درس نوزدهم

1- سه قوم بزرگ آریایی را نام ببرید و بگویید هر کدام در کدام بخش ایران سکونت گزیده بودند ؟

سه قوم بزرگ آریایی، ما دها، پار ت ها و پار س ها بودند.مادها درشمال غرب ، پارس ها در جنوب و پارت ها در شمال شرقی فلات ایران ساکن شدند .

2- نخستین حکومت ایرانی چه نام دارد ؟ قبایل ماد در کجا زندگی می کردند ؟ چه عاملی باعث شده بود آنها ضعیف باشند ؟ کدام همسایه ی قدرتمندشان به آن ها حمله می کردند ؟ مادها - قبایل ماد در شمال غرب ایران به صورت پراکنده زندگی می کردند و همین امر موجب شده بود که آنها ضعیف باشند و هر چند وقت یک بار همسایه های قدرتمندشان مانند آشور یها به آنها حمله کنند و اموالشان را به غارت ببرند.

3- دیا اکو که بود ؟ چرا او دربین قبایل ماد محبوبیت داشت ؟

در یکی از قبایل ماد، فردی به نام دیااکو زندگی می کرد که به دلیل خوش رفتاری و عدالت خواهی بین همه قبیله ها محبوبیت داشت. سرانجام سران قبایل تصمیم گرفتند او را به عنوان فرمانروا انتخاب کنند.

4- دیااکو پس از رسیدن به فرمانروایی ماد ها چه کرد ؟ اولین حکومت قدرتمند در ایران توسط چه کسانی پایه گذاری شد ؟

دیااکو بر فراز تپه ای در شهر هگمتانه (همدان امروزی) قلعه ای ساخت و آنجا را به پایتختی خود انتخاب کرد. ماد ها به تدریج قدرتمند شدند و بر دشمنان خود غلبه کردند. بدین ترتیب اولین حکومت قدرتمند در ایران به دست ما دها پایه گذاری شد.

5- پارس ها چه کسانی بودند ؟ رئیس یکی از قبایل مهم پارس چه کسی بود ؟

پارس ها گروه دیگری از آریایی ها بودند. رئیس یکی از قبایل مهم پارس، فردی به نام هخامنش بود.

5- کوروش که بود و چه کرد ؟

کوروش از نوادگان هخامنش بنیان گذار سلسله هخامنشیان است کوروش توانست آخرین پادشاه ما دها را در جنگی شکست بدهد و حکومت ما دها را سرنگون کند

6- کورو ش به کدام نواحی حمله کرد ؟ رفتار کوروش با مردم سرزمین هایی که فتح می شدند چگونه بود ؟

او به باِبل (عراق امروزی)و لیدی (ترکیه امروزی)حمله کرد و قلمرو ایران را از خلیج فارس تا دریای مدیترانه گسترش داد- با خردمندی و عدالت رفتار کرد.

7- معروف ترین پادشاه هخامنشیان بعد از کوروش که بود ؟ زمانی که او به سلطنت رسید اوضاع کشور چگونه بود و او چه کرد ؟

داریوش بزرگ- او زمانی به سلطنت رسید که در بیشتر قلمرو هخامنشیان، شورش ها و نابسامانی هایی شکل گرفته بود. داریوش با عزم و اراده با شورشیان جنگید و آنها را شکست داد و موفق شد دوباره حکومت هخامنشیان را قدرتمند سازد.

8- داریوش پس از پیروزی هایش در مقابل شورشیان چه دستوری داد ؟

دستور داد تا نقش برجسته ای به یاد پیروزی او در جنگ با دشمنان بر روی کوه بیستون حجّاری کنند.

9- چرا از حکومت هخامنشیان به عنوان نخستین امپراتوری جهانی یاد می کنند ؟

به طور کلی در زمان کوروش و داریوش، قلمرو جغرافیایی هخامنشیان، بیشتر کشو رهای مهم آن روز را در بر می گرفته است.

10- اسکندر مقدونی که بود و چه کرد ؟

هنگامی که فرماندهی به نام اسکندر مقدونی در یونان به قدرت رسید، حکومت هخامنشی ضعیف و ناتوان شده بود. اسکندر از این موقعیت استفاده کرد و یونانیان را به انتقام جویی از ایرانیان فرا خواند سپاهیان تحت فرمان او در چند جنگ، سپاه هخامنشی را شکست دادند و ایران را فتح کردند.

11- تخت جمشید توسط چه کسی به آتش کشیده شد ؟ اسکندر کدام نواحی را فتح کرد ؟ سرانجام او چه شد ؟

اسکندر مقدونی - اسکندر علاوه بر ایران، مصر و قسمت هایی از هندوستان را تصرف کرد. او سرانجام در جوانی و در اوج کشورگشایی بر اثر بیماری در گذشت.

12- پس از مرگ اسکندر سرداران او چه کردند ؟ ایران به دست کدام سردار اسکندر افتاد و او چه کرد ؟

پس از مرگ اسکندر، قلمرو پهناور او میان سردارانش تقسیم شد. ایران به دست سلوکوس یکی از سرداران او افتاد. وی سلسله سلوکیان را تأسیس کرد.

13- پارت ها چه کسانی بودند ؟ رئیس یکی از قبایل پارت ملقب به چه بود و با چه هدفی پارتیان را متحد کرد ؟

پار ت ها نیز یکی از اقوام آریایی بودند. ارشک یا (اشک ) – مقابله با سلوکیان

14- موسس سلسله ی اشکانی که بود ؟ در زمان فرمانروایی چه کسی حکومت اشکانی به امپراتوری قدرتمند تبدیل شد ؟

ارشک یا (اشک) – مهرداد دوم

15- آخرین حکومت پیش از ورود اسلام به ایران چه بود ؟ موسس این سلسله چه کسی است ؟

ساسانیان – اردشیر بابکان

16- یکی از مهم ترین پادشاهان ساسانی که بود و چه کرد ؟

یکی از مهم ترین پادشاهان ساسانی، شاپور اول است. در زمان او وسعت قلمرو ایران بسیار زیاد شد و او توانست امپراتور روم (والریانوس) را شکست دهد.

17- سلسله ساسانیان چگونه به پایان رسید ؟ آخرین پادشاه ساسانی که بود ؟

ساسانی این سلسله با حمله اعراب مسلمان و شکست های متعدد سپاهیان ساسلنی سرانجام با قتل یزدگرد سوم آخرین پادشاه ساسانی درسال 651 میلادی به پایان رسید. با ورود اسلام به ایران دوره جدیدی از تاریخ ایران پایه گذاری گردید.

18- تاریخ هجری چیست ؟

مبدأ تاریخ ما مسلمانان هجرت پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله) از مکه به مدینه است و به آن تاریخ هجری گفته می شود.

19- تقویم میلادی چیست ؟

مورخان برای تعیین زمان رویدادهای پیش از اسلام از تقویم میلادی استفاده می کنند.

20- مبدأ تاریخ هجری و مبدأ تقویم میلادی را بنویسید ؟

هجرت پیامبر (ص ) از مکه به مدینه – تولد حضرت مسیح (ع )

21- مورخان برای تعیین زمان رویداد های پیش از اسلام از ...تقویم میلادی .................... استفاده می کنند ؟ برای تعیین زمان رویداد های قبل از حضرت مسیح (ع ) از تقویم میلادی به چه صورتی استفاده می شود ؟

از تقویم میلادی به صورت معکوس و با علامت اختصاری(( ق . م )) استفاده می شود .

22- چرا مردم ایران سلوکیان را نمی پذیرفتند و با آنها مخالفت می کردند ؟

چون ایرانیان سلوکیان را بیگانه می شمردند و به شکل های مختلف با آنان مخالفت و مبارزه می کردند.

درس بیستم

1-در ایران باستان شیوه حکومت چگونه بود ؟

در ایران باستان شیوه حکومت پادشاهی بود. شاهان در ابتدای سلطنت در حضور بزرگان کشور، تاج گذاری می کردند و در کاخ بر تخت می نشستند. شاه قدرت مطلق داشت و همه باید از او فرمان می بردند. حکومت موروثی بود یعنی از پدر به پسر به ارث می رسید.

2- در حکومت ایران باستان حکومت موروثی بود یعنی چه ؟ یعنی حکومت از پدر به پسر به ارث می رسید.

3- شاهان ایران باستان خود را برگزیده چه کسی می دانستند و چه اعتقادی داشتند ؟

شاهان ايران باستان خود را برگزيده. آسمان و نماينده. اهورامزدا. مي دانستند و معتقد بودند که به حکم او فرمان مي رانند. شاهان بر امور اداری، نظامی و مذهبی فرمانروایی مطلق داشتند. آنها برای اداره کشور فرمان هایی صادر می کردند

4- در دوره اشکانیان، قدرت و نفوذ پادشاهان مانند سایر شاهان ایران باستان نبود؟

از نفوذ و قدرت زیادی برخوردار بودند و شاهان مجبور بودند در اداره کشور با آنها مشورت کنند. چون در این دوره، خاندان های

5- سه مجلس اشکانیان را نام ببرید ؟ مجلس شاهی مجلس بزرگان و مجلس مهستان

6- برای اولین بار چه کسانی تقسیم سرزمین به بخش های مختلف را ابداع کردند ؟ داریوش برای اداره بهتر کشور چه کرد ؟

ایرانیان، برای اولین بار تقسیم سرزمین به بخش های مختلف را ابداع کردند. برای مثال، داریوش کشور را برای اداره بهتر به 23 قسمت تقسیم کرده بود که به هر قسمت یک ایالت می گفتند. برای هر ایالت یک شهربان انتخاب می کردند که معمولاً ا زمقا م های حکومتی یا اعضای خانواده شاه بود.

7- در جدول زیر برخی از مقام های حکومتی آمده است وظایف آن ها را بنویسید ؟

8- پایتخت های حکومت ها در ایران باستان را در جدول زیر بنویسید ؟

9- مردم ایران باستان هنگامی که فرزندانشان به نوجوانی می رسیدند چه می کردند ؟

مردم ایران باستان وقتی پسرانشان به نوجوانی می رسیدند زره بر آنها می پوشاندند و کمربند چرمی به کمرشان می بستند تا در جنگ و شکار شرکت کنند.

10- اشکانیان در تاریخ جهان به چه مشهور بودند ؟ در چه کارهایی مهارت داشتند ؟ سپاه اشکانی از چه قسمت هایی تشکیل می شد ؟

اشکانيان (پارتيان) در تاريخ جهان به جنگاوران مشهور بودند و مهارت زيادي در سوار کاري و تيراندازي داشتند. سپاه از نيروي پياده نظام و سوار ه نظام تشکيل مي شد.

11- یکی از ابتکارات بزرگ داریوش هخامنش چه بود ؟ سپاه جاویدان چگونه سپاهی بود؟

یکی از ابتکارات بزرگ داریوش هخامنشی این بود که علاوه بر سپاه معمولی، یک تشکیل داده بود. تعداد افراد سپاه جاویدان د ه هزار نفر بود که به گرو ههای ده نفره تقسیم می شد. به این سپاه جاویدان یا همیشگی می گفتند چون هرگاه یکی از افراد از بین می رفت یک فرد جنگاور دیگر که ذخیره بود جای او را می گرفت و تعداد کم نمی شد.

درس بیست و یکم

1- در ایران باستان ........خانواده................. هسته اولیه جامعه را تشکیل می داد ؟

2- وظایف پدر را در خانواده ایران باستان نام ببرید ؟

درخانواده ایران باستان، پدر به عنوان سرپرست خانواده نقش مهمی داشت و اجرای مراسم مذهبی و حفظ امنیت خانواده برعهده او بود.

3- در دوره ساسانیان به طور کلی جامعه به چند طبقه تقسیم می شد ؟ هر یک از این طبقات شامل چه کسانی می شد ؟

1- شاه و شاهزادگان، روحانیون زرتشتی(موبدان)، فرماندهان نظامی و دبیران به عنوان اشراف و بزرگان شناخته می شدند.

2- پیشه وران، بازرگانان و کشاورزان، نیز عامه مردم محسوب می شدند.

4- در جامعه ساسانی اشراف و بزرگان از چه حقوق و امتیازاتی برخوردار بودند ؟

آنها زمین ها و ثروت های فراوان داشتند اما از پرداختن مالیات سرانه معاف بودند. از حق تحصیل و آموزش برخوردار بودند و خود را صاحب جان و مال مردم می دانستند.

5- وضعیت زندگی کشاورزان در دوره ساسانیان چگونه بود ؟

کشاورزان با آنکه اکثریت جامعه را تشکیل می دادند و فعالیت اقتصادی مهم بر دوش آنها بود، از بسیاری از حقوق اجتماعی محروم بودند. آنها و فرزندانشان حق تحصیل نداشتند. بار سنگین مالیات بردوش آنها بود و درجنگ ها، سپاه پیاده نظام را تشکیل می دادند. اگر کسی از جنگ فرار می کرد به شدت مجازات می شد.

6- در جامعه طبقاتی رفتن از طبقه ای به طبقه دیگر چگونه بود ؟

در جامعه طبقاتی، رفتن از طبقه ای به طبقه دیگر بسیار سخت و تقریباً ناممکن بود.یعنی فرزند کشاورز می بایستی تا

ابدکشاورز بماند.همچنان که اشراف زادگان همیشه درگروه اشراف می ماندند. افراد از طبقه محروم نمی توانستند با بزرگان ازدواج کنند لباس و مسکن طبقات نیز متفاوت بود.

7- ازدواج در نزد ایرانیان باستان چه اهمیتی داشت ؟

ازدواج در نزد ایرانیان یک تکلیف دینی و پیمان مقدس بود. به همین دلیل اگر کسی عمداً از ازدواج سرباز می زد، گناهکار شمرده می شد. همچنین مردان زمانی می توانستند مقام و منصبی بگیرند که همسر داشته باشند.

8- در خانواده ایران باستان ازدواج معمولا چگونه بود؟ چرا ؟

ازدواج معمولاً خویشاوندی و درون گروهی بود؛ یعنی اغلب سعی می کردند با افرادی از دودمان خود ازدواج کنند تا با آنها هم خون باشند و خصوصیات آن دودمان را حفظ کنند.

9- در ایران باستان خانواده دها بیشتر مواد مورد نیاز خود را چگونه تأمین می کردند ؟ زنان به چه کارهایی می پرداختند ؟در ایران باستان، خانواده ها بیشتر مواد مورد نیاز خود چون خوراک و پوشاک و ابزار را خودشان در خانه تولید و نیازهای خودرا تأمین می کردند.زنان در کنار مردان به نخ ریسی، پارچه بافی، قالی بافی و مشارکت در کشاورزی می پرداختند.

10- خانواده ایران باستان کدام ارزش های اخلاقی را به فرزندان خود می آموختند ؟

خانواده ها همچنین مرکز تربیت و آموزش بودند و اصول و ارزش های اخلاقی چون راستگویی، امانت داری، میهن دوستی ووفای به عهد و پیمان را به اعضای خانواده خود می آموختند. پدران، شغل خود را به پسران یاد می دادند همچنان که مادران به عنوان کدبانوی خانواده، رسوم خانه داری را به دختران آموزش می دادند.

*** خسرو پرویز تاجی داشت که مقدار زیادی طلای خالص در آن به کار برده شده بود و مروارید های آن به اندازه تخم گنجشک بودند. خسرو پرویز شطرنجی داشت که مهره های آن از یاقوت و زمرد بودند و بر تختی می نشست که از عاج فیل درست شده بود و نرده های آن از طلا و نقره بود.

درس بیست و دوم

1- مهم ترین پیشه و وسیله معیشت در ایران باستان چه بود ؟

کشاورزی مهم ترین پیشه و وسیله معیشت در ایران باستان بود.

2- مهم ترین محصول زراعی ایرانیان باستان چه بود ؟ گندم و جو مهم ترین محصول زراعی ایرانیان باستان بود.

3- چرا کارگاه های پنبه ریسی توسعه یافت ؟ یکی از صادرات مهم بعضی از ایالات چه بود ؟

کشت پنبه در نواحی مستعد رواج داشت و به همین جهت کارگاه های پنبه ریسی توسعه یافت و پارچه های پنبه ای یکی از صادرات مهم بعضی از ایالات بود.

4- جاده شاهی به فرمان چه کسی ساخته شد ؟ در نتیجه کدام اقدامات تجارت رونق گرفت ؟

به فرمان داریوش اول- در آن زمان امنیت در راه ها برقرار کاروانسراهایی در فاصله های معین بنا گردیدند. در نتیجه این اقدامات، تجارت بیش از پیش رونق گرفت.

5- جاده ابریشم چگونه راهی بود ؟ چرا به این نام خوانده می شود ؟

جاده ابریشم راهی بود که چین و هند را در شرق، به اروپا در غرب متصل می کرد و بخشی از این جاده هم از خاک ایران عبور می کرد.

به علت عبور کالای ارزشمند ابریشم

6- در آن زمان ارزشمندترین و پرسود ترین کالای تجاری چه بود ؟

در آن زمان ابریشم، ارزشمندترین و پرسودترین کالای تجاری بود که از چین به ایران و سرزمین های دیگر صادر می شد.

7- ایران در دوره باستان صادرکننده کدام کالاها بود ؟ ایران در دوره باستان، خود نیز صادرکننده کالاهای گوناگون مانند سنگ های قیمتی، پارچه، قالی و محصولات کشاورزی بود.

8- چرا ساسانیان مانع از ارتباط مستقیم تجاری میان چین و هند با اروپا می شدند و از این کار چه هدفی داشتند ؟

حکومت های ایران باستان به خصوص ساسانیان سعی می کردند از این موقعیت به خوبی استفاده کنند چون آن ها تمایل داشتتند که ابریشم چینی توسط بازرگانان ایرانی به روم صادر شود و یا اینکه ابریشم خام پس از آن که در کارگا ه های ایران تبدیل به پارچه شد به روم فروخته شود.

9- در زمان هخامنشیان برای اولین بار به فرمان چه کسی و چه نوع سکه ای ضرب شد ؟

در زمان هخامنشیان برای اولین بار به فرمان داریوش کبیر، سکّ های زرین به نام دریک یا زریک ضرب شد.

10- تا قبل از رواج سکه معمولا ده نشینان برای مبادله چه می کردند ؟ ضرب سکه چه تحولی در تجارت به وجود آورد ؟

معمولاً د ه نشینان، مازاد محصولات خود را به شهر می آوردند و با محصولات دیگر که مورد نیازشان بود، مبادله می کردند.

با ضرب سکّه، تجارت رونق بسیار پیدا کرد؛ به طوری که بازرگانان با داشتن پول می توانستند کالاهایی خریداری کنند و آنها را به قیمت بیشتر بفروشند.

11- در ایران باستان منبع اصلی در آمد حکومت ها چه بود ؟ و چگونه دریافت می شد ؟

در ایران باستان، مالیات منبع اصلی درآمد حکومت ها بود که به صورت نقدی یا جنسی دریافت می شد.

12- بیشترین حجم مالیات را چه کسانی پرداخت می کردند ؟ دامداران و پیشه وران بر چه اساسی مالیات می دادند ؟

بیشترین حجم مالیات را کشاورزان پرداخت می کردند. دامداران به نسبت تعداد دام هایشان و پیشه وران و بازرگانان نیز به میزان کالا و خدماتی که عرضه می کردند مالیات می دادند.

13- مالیات سرانه چه بود ؟

نوع ديگري از ماليات به نام ماليات سرانه وجود داشت که فقط از مردم عامه. وصول مي شد و بزرگان و اشراف از پرداخت آن معاف بودند.

14- در آمد های حکومت ها در ایران باستان صرف چه کارها و اموری می شد ؟

بخش زیادی از درآمدهای حکومتی صرف جنگ با دشمنان می شد. قسمت دیگری از آن، به مصارف شخصی شاه، شاهزادگان درباریان و ساختن کاخ های مجلل می رسید. حکومت ها همچنین بخشی از درآمد را در اموری مانند پرداخت حقوق به مأموران حکومتی همچنین احداث، نگهداری و تعمیر آتشکد ه ها، کاروان سراها، قنات، سدها و... خرج می کردند.

*** تهیه پارچه های لطیف از پنبه، ابریشم و پشم و تهیه شا ل های پشمی و حریر در کارگاه های مرو، ری، اهواز و شوشتر رواج داشت. ایرانیان در پیشه نجاری، آهنگری و شیشه گری نیز پیشرفت کرده بودند. در دوره ساسانی ارابه های ساخت ایران به ظرافت و زیبایی، مشهور بوده است ساختن اسباب و اثاثیه منزل، شمشیر، ابزارهای کشاورزی و ابزار های جنگی مانند بازوبند و زره و نظایر آنها نیز از مشاغل آن دوره بود.

درس بیست و سوم

1- درایران باستان چه عاملی نقش و تاثیر زیادی در زندگی فردی و اجتماعی داشت ؟ اقوام آریایی کدام عناصر خلقت را مقدس می شمردند ؟

در ایران باستان، تعلیمات مذهبی نقش و تأثیر زیادی در زندگی فردی و اجتماعی داشت. اقوام آریایی برخی از عناصر خلقت مانند آب، آتش، خاک و باد را مقدس می شمردند و برای آنها خدایانی قائل بودند.

2- زرتشت که بود ؟ او مردم را به چه چیزی دعوت می کرد ؟

زرتشت، پیامبر ایران باستان که قبل از سلسله مادها می زیست، در اندیشه اصلاح عقاید ایرانیان برآمد. او مردم را به پرستش اهورامزدا، خدای بزرگ و یکتا دعوت کرد.

3- در آیین زرتشت اهورامزدا و اهریمن منشا چه چیزی به شمار می رفت ؟

در آیین زرتشت، اهورا مزدا، منشأ تمام خیر و خوبی ها بود و همواره با اهریمن که سرچشم شر و بدی ها به شمار می رفت، در حال مبارزه بود.

4- زرتشت به پیروان خود چه سفارش می کرد ؟

زرتشت به پیروان خود سفارش می کرد که به منظور یاری اهورا مزدا، پندار نیک، گفتار نیک و کردار نیک را سرمشق زندگی خود قرار دهند.

5- پس از مرگ زرتشت پیروانش چه کردند ؟

پس از مرگ زرتشت، پیروانش تعالیم او را در کتابی به نام اوستا گردآوری کردند.

6- زرتشت به پیروان خود سفارش می کرد برای یاری اهورامزدا ....... پندار نیک............ و ...... گفتار نیک............. و............ کردار نیک........ را سرمشق زندگی خود قرار دهند .

7- پس از مرگ زرتشت پیروانش تعالیم اورا در کتابی به نام ......اوستا.................. گرد آوری کردند ؟

8- در دوره ساسانیان پیروان کدام دین ها در ایران زندگی می کردند ؟

در دوره ساسانیان، اگرچه اغلب مردم دین زرتشتی داشتند و حکومت از آن دین پشتیبانی می کرد، اما پیروان دین های مسیحی یهودی، بودایی و مانوی نیز در ایران زندگی می کردند.

9- در دوره ساسانیان برخورد موبدان زرتشتی با پیروان ادیان دیگر چگونه بود ؟

در این دوره، موبدان زرتشتی با رواج و گسترش دین های دیگر در ایران مخالفت و نسبت به پیروان سایر ادیان سخت گیری می کردند.

10- در دوره ساسانیان دین ........ زرتشتی............ دین رسمی کشور اعلام شد .

11- در دوره باستان کدام مواد غذایی از یونان و هند وارد ایران می شده است ؟

برخی از مورّخان معتقدند که در آن دوره، بعضی موادغذایی مانند روغن زیتون از یونان و ادویه از هندوستان به ایران وارد می شده است.

12- چند مورد از آداب غذا خوردن ایرانیان باستان را بنویسید ؟

مردم ایران باستان، با آداب خاصی سر سفره می نشستند.آنها سخن گفتن به هنگام غذا خوردن را گناه می دانستند. شستن دست ها قبل و بعد از غذا خوردن و خواندن دعای نان در ابتدا و پایان غذا از نکاتی بود که آنها بر سر سفره رعایت می کردند. ایرانیان باستان ترجیح می دادند از ظروف فلزی استفاده نمایند.

13- ایرانیان باستان در مورد پوشش بدن چه اعتقادی داشتند ؟

مردان و زنان ایرا ن باستان در مقایسه با مردم سایر تمدن های هم عصر خود، اعتقاد به پوشش کامل بدن داشتند و برهنگی و بی بند و باری را نشانه اهریمن می دانستند.

14- نخستین کسانی که شلوار را طراحی کردند چه کسانی بودند ؟ پوشاک اصلی مردان و زنان ایران باستان چگونه بود ؟

ایرانیان، نخستین کسانی بودند که شلوار را طراحی کردند و پوشیدند. شلوار و بالاپوش های آستین دار و کلاه نمدی پوشاک اصلی مردان بود. زنان نیز از شلوار، پیراهن های بلند و روسری استفاده می کردند.

15- فردوسی در شاهنامه از دلاوری کدام اسطوره ها ایران باستان سخن گفته است ؟

فردوسی در کتاب شاهنامه از دلاوری اسطوره هایی چون رستم، سهراب سیاوش، گردآفرید و … در ایران باستان سخن گفته است.

16- ایرانیان به فرزندان خود چه چیزهایی می آموختند ؟

هِرودوت نوشته است ایرانیان به فرزندان خود سه چیز را می آموختند: 1. سوارکاری2. تیروکمان، 3. راستگویی

17- در دوره باستان کدام ورزش ها رواج داشته است ؟

سوارکاری و تیراندازی و شکار از ورزش های مورد علاقه مردم آن دوره بوده و پرتاب سنگ یا فَلاخَن و نیزه و زوبین نیز رواج داشته است.

18- بسیاری از پژوهشگران معتقدند ..........چوگان بازی ............ ورزشی است که ایرانیان باستان آن را ابداع کردند ؟ چوگان بازی در کدام دوره ها انجام می شده است ؟ در این ورزش از چه چیزهایی استفاده می شود ؟

در زمان هخامنشیان و ساسانیان این ورزش انجام می شده است. در این ورزش، اسب سواران از یک چوب دست به نام چوگان و یک گوی استفاده می کردند.

19- واژه جشن از چه چیزی گرفته شده است و به معنای چیست ؟

واژه جشن از یَشُن و یسَْنه اوستایی گرفته شده که به معنای پرستیدن و نیایش است.

20- مهم ترین جشن های عهد باستان را نام ببرید ؟

جشن ها همچنین ارتباط زیادی با تغییر فصل ها و شروع و پایان کار کشاورزی داشتند. جشن نوروز، جشن سده و جشن مهرگان از مهم ترین جشن های آن دوره بوده است.

21- در مورد جشن نوروز به سوالات خواسته شده جواب دهید :

الف ) نوروز در نزد مردم آن زمان پیام آور چه بود ؟ پیام آور نوشدن سال و رویش طبیعت و شروع فعّالیّت های کشاورزی بود.

ب ) در برخی از کتاب های کهن این جشن را به چه کسی نسبت داده اند ؟

دربرخی از کتاب های کهن مانند شاهنامه فردوسی، این جشن را به تاج گذاری جمشید پادشاه اسطوره ای ایران نسبت می دهند.

ج ) در زمان هخامنشیان جشن نوروز در کجا برگزار می شده است ؟ این جشن در زمان هخامنشیان در تخت جمشید برگزار می شده است .

22- چند مورد از آیین های زیبای نوروز را نام ببرید ؟

امروزه نیز مردم کشور ما نوروز را جشن می گیرند، کتاب قرآن را بر سر سفره هفت سین می گذارند و در هنگام تحویل سال دعا می خوانند خانه تکانی، پختن سمنو، چیدن سفره هفت سین، به دیدار بزر گ ترهای فامیل رفتن و عیدی دادن از آیین های زیبای نوروز است.

اغلب ایرانیان باستان،کشاورز و دامدار بودند. درآن دوره، غذای اصلی مردم، غلات مخصوصاً گندم و جو بود که آنها را آرد می کردند و با آن، نان و انواع شیرینی ها را می پختند علاوه بر نان، از انواع گوشت حیوانات اهلی، گوشت پرندگان شکاری، تخم پرندگان، شیر بز و میو ه ها و سبزیجات و شربت ها برای تغذیه استفاده می شد.

درس بیست و چهارم

1- از هنگام استقرار اقوام آریایی در سرزمین ایران ...... زبان فارسی........... زبان گفتاری و نوشتاری مردم این سرزمین بوده است .

2- زبان ایرانیان در دوره هخامنشیان ......... پارسی باستان......... ودرعصر اشکانیان و ساسانیان .... پارسی میانه............ یا........... پهلوی.......... بوده که باهم تفاوت هایی داشته اند .

3- اصل 15 قانون اساسی در مورد زبان و خط چه می گوید ؟

زبان و خطّ رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبا ن های محلی و قومی در مطبوعات و رسانه های گروهی و تدریس ادبیات آن ها در مدارس در کنار زبان فارسی آزاد است.

4- در زمان هخامنشیان ایرانیان خط ..... خطّ میخی......... را از اقوام بین النهرین اقتباس کردند .

5- کتیبه های به جا مانده از دوره هخامنشیان در بیستون و تخت جمشید به زبان ..... پارسی باستان......... و با خط ........... خطّ میخی... نوشته شده است .

6- در دوره های اشکانیان و ساسانیان خط ..... پهلوی........ رایج بود . این خط از خط ...... آرامی........ اقتباس شده بود .

7- چرا ایرانیان باستان تقویم خورشیدی ( شمسی ) را به وجود آوردند ؟

چون برای فعّالیّت های کشاورزی که در فصول خاصی از سال انجام می گرفت به تقویم نیاز داشتند، تقویم خورشیدی (شمسی) را به وجود آوردند و سال را به12 ماه 30 روزه تقسیم کردند.

8- دربخشی از کتاب اوستا از چند نوع پزشک نام برده شده است ؟

از سه نوع پزشک جراح، پزشک معمولی و پزشک دعا که با دعای مقدس باطن افراد را درمان می کند، نام برده شده است.

9- وظیفه پزشک دعا چه بود ؟ با دعای مقدس باطن افراد را درمان می کرد.

10- قدیمی ترین مدرسه پزشکی جهان درکجا و توسط چه کسی تأسیس شد ؟ در این مدرسه علاوه برپزشکی چه علومی تدریس می شد ؟

در دوره ساسانیان، شاپور ساسانی در شهر جند یشاپور ( خوزستان کنونی ) مدرسه و بیمارستانی تأسیس نمود که قدیمی ترین مدرسه پزشکی جهان به شمار می رود در این مدرسه بزرگ علاوه بر پزشکی، نجوم، ریاضیات، موسیقی، شیمی (کیمیاگری) و... تدریس می شد.

11- درعصر باستان صنعتگران و هنرمندان درکدام رشته ها مهارت داشتند ؟ (4مورد )

آنها در رشته های گوناگون چون سفالگری پارچه بافی، قالی بافی، فلزکاری، چرم سازی، زرگری، کاشی کاری، سنگ بُری، حجاری، قلم زنی، منبّت کاری، موسیقی، نقاشی و... مهارت داشتند.

12- ایرانیان با توجه به چه عواملی و از چه چیزهایی خانه های خود را می ساختند ؟

ایرانیان با توجه به شرایط آب و هوایی و مصالحی که در منطقه آن ها بود خانه های خود را از سنگ، چوب و خشت می ساختند.

13- چند مورد ازبناهایی که پیشرفت ایرانیان را درمعماری نشان می دهد نام ببرید ؟

علاوه بر تخت جمشید،هگمتانه پاسارگاد، تخت سلیمان، طاق بستان و طاق کسری از بناهایی هستند که پیشرفت ایرانیان را در معماری نشان می دهند.

پایان

[ بازدید : 465 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما : ]

[ بازدید : 173 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما : ]

ادامه مطلب

برای دانلود نمونه سوالات مطالعات رویکلیک کنید

[ بازدید : 357 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما : ]

برای دانلود نمونه سوالات هفتم رویکلیک کنید.

[ بازدید : 170 ] [ امتیاز : 3 ] [ نظر شما : ]